Pimpinello(-à-berrugo)
Poterium verrucosum
Rosaceae
Àutri noum : Armentalo-fèro, Freissineto.
Nom en français : Pimprenelle à fruits verruqueux.
Descripcioun :Aquesto pimpinello-à-berrugo trachis dins la garrigo e li tepiero seco de nòsti colo. Sèmblo proun à la pimpenello, Poterium sanguisorba, mai es uno planto pu pichoto e li fueioun an de dènt mai prefoundo. Lou soulet biais segur de la destria èi de regarda li fru que soun eici forço berrugous (fotò). Coumpara emé la pimpinello que ié sèmblo proun.
Usanço :Coume pèr sa cousino, li fueio aduson un bon goust de nose o de coumcoumbre à l'ensalado champanello. Ero proun acampado e de cop que i'a cultivado à passa tèms. La planto sarro li car e ajudo à la couagulacioun dóu sang. Sèr pèr sougna li plago e li bruladuro.
Port : Erbo
Taio : 8 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Poterium
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 6 à 20 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Abriéu à juliet
Liò : Garrigo
- Tepiero seco
- Champino
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Poterium verrucosum Link ex G.Don, 1832
(= Sanguisorba verrucosa A. Braun, 1867 )
Ferigoulo
Thymus vulgaris
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Farigoulo, Ferigouleto, Ferìgou-de-sant-Jan, Faligoulo, Badassso.
Noms en français : Thym, Farigoule.
Descripcioun :Vaqui uno planto bèn couneigudo que trachis dins la garrigo.
Usanço :Bèn couneigudo pèr assaboura lou manja de proun de biais. En tisano èi bono pèr la digestioun : "Quand avias fa un gros repas, pèr faire la digestioun, prenias uno bono tasso de tisano de ferigoulo, fasié de bèn" (J. Chauvin, Béumount, in O. Madon, op.cit. p. 160). Tambèn, pèr lucha contro la gripo se prenié uno tisano de flour cade jour. Proche Castelano, à la Baumo, s'acampavo "lou matin dóu jour de sant-Jan" e se boutavo dins lou fiò (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li vièio fasien un fiò e lou sautavon nòu cop (ibid.).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Thymus
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Garrigo
- Tepiero seco
- Roucaio
- Roucas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Estenoumediterrano-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Thymus vulgaris L., 1753